هنوز از یادها نرفته است.
سیاسی کردن سازمان از سوی این مدیران موجب شد تا هر روزه جمعی از سیاست مداران از جمله نمایندگان مجلس، ائمه جمعه، مراجع تقلید و حتی ارکان نظام جمهوری اسلامی علیه این سازمان و فعالیتهایش موضع بگیرند.
جواد هروی، رئیس فراکسیون تاریخ و توسعه گردشگری در اینباره میگوید: «این موضوع موجب شد تا شأن و جایگاه سازمان آنقدر پایین بیاید که امروز بسیاری این سازمان را در ردیف سازمان های پیش پا افتاده تلقی می کنند. به همین خاطر باید جایگاه میراث فرهنگی و گردشگری دوباره احیا شود. احیای جایگاه میراث فرهنگی امکانپذیر نیست مگر در غالب یک وزارتخانه کاملاً رسمی و قرار دادن آن در حد وزارتخانه های دیگر.»
گردشگری؛ اولیت دولت یازدهم
با روی کار آمدن دولت یازدهم و به دنبال آن تغییر در سیاستهای خارجی و برداشته شدن تحریمها این روند تغییر کرد و ورود گردشگران خارجی به ایران افزایش یافت.
رئیس جمهور از آن زمان که به عنوان یکی از نامزدها انتخابات ریاست جمهوری یازدهم سفرهای تبلیغاتی اش را آغاز کرد، بحث گردشگری و توجه به حوزه توریسم را به عنوان یکی از اصلی ترین فرازهای اظهاراتش انتخاب کرد. او بارها در سخنرانی های تبلیغاتی اش از توریسم به عنوان یک راهکار تاثیرگذار در حوزه اقتصاد و اشتغال یاد کرد.
او گفته بود: «مجموعه محاسبات نشان میدهد اگر ما بتوانیم در طول یک سال 10 میلیون گردشگر وارد کشور کنیم، 13.6 میلیارد درآمد کسب میکنیم و این مجموعه گردشگر چهار میلیون شغل ایجاد میکند»
وی پس از پیروزی در انتخابات نیز همچنان بر اهمیت این صنعت و تاثیر آن بر اقتصاد کشور تاکید کرد و در دیدارهایش با رهبران کشورهای همسایه ایران همچون روسیه، ترکیه، عراق، پاکستان و افغانستان، قزاقستان و برخی از کشورهای منطقه مانند لبنان، تاجیکستان موضوع توریسم را مورد توجه قرار داد.
ابهام میزان درآمد حاصل از ورود گردشگران خارجی
خبرها حاکی از آن است که حدود چهار و نیم میلیون خارجی در سال 92 به ایران سفر کرده اند که حدود دو میلیون و 500 هزار نفر آنان به منظور خاص گردشگری همچون زیارت به کشور بوده است. علاوه بر ظرفیت های تاریخی/مذهبی و چشم اندازهای فراوان در ایران، وجود تجهیزات پیشرفته پزشکی از یک سو و پایین بودن هزینه درمان نسبت به دیگر کشورهای منطقه از سویی دیگر موجب شده که ایران به یک قطب گردشگری سلامت تبدیل شود.
به گفتهی رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری: «ما در سال گذشته پذیرای 4 و نیم میلیون ورودی خارجی با حدود 5 تا 6 میلیارد دلار درآمد بودیم که براساس سند چشم انداز این تعداد باید در سال 1404 به 20 میلیون گردشگر و 25 میلیارد دلار درآمد برسد.»
مسعود سلطانی فر همچنین از آسان سازی صدور روادید برای گردشگران خارجی خبر داد. وی گفت :«هم اکنون تقریبا نزدیک به 190 کشور دنیا می توانند ویزای فرودگاهی دریافت کنند ما هم به دنبال آن هستیم که مدت این ویزاها را از 2 هفته به یک ماه افزایش دهیم.»
با این حال سازمان میراث فرهنگی هنوز نتوانسته میزان درآمد حاصل از ورود گردشگر خارجی را که سال 92 به ایران آمده اند ارزیابی کند. هنوز مشخص نیست که از قبال ورود این تعداد گردشگر خارجی چقدر درآمد نصیب ایران شده است و 4 میلیون گردشگر خارجی هر کدام چقدر هزینه صرف صنایع دستی، هزینه اقامت، پذیرایی و یا حمل و نقل کرده اند. مشکلی که به دلیل عدم تدوین چون حساب های اقماری گردشگری به وجود آمده است.
حساب های اقماری گردشگری تحلیل دقیق تمام جنبه های تقاضا برای کالا و خدماتی است که ممکن است به گردشگری مرتبط باشد. پیش از این حساب اقماری گردشگری و بررسی نتیجه سفرهای گردشگران به کشور در دفتر آمار و برنامه ریزی سازمان میراث فرهنگی مورد توجه قرار میگرفت اما اکنون مدتهاست که این بررسی ها به صورت بین المللی و آنچه مد نظر جامعه جهانی است انجام نمی شود. تا جایی که اکنون نمی دانیم ورود چهار میلیون گردشگری چقدر سود عاید صنعت گردشگری ایران کرده است.
مرتضی رحمانی موحد در این باره میگوید: «مسلما گردشگر خارجی در زمان ورود به ایران هزینه میکند بخشی از این هزینهها صرف صنایع دستی، سوغات، پذیرایی ایاب و ذهاب و صنوف خدماتی خواهد شد. آنچه که در قالب تور خریداری میشود نیز کاملا مشخص است ولی هنوز حسابهای اقماری گردشگری به جمع بندی نهایی نرسیده است با این حساب میزان درآمد حاصل از ورود این تعداد گردشگر قابل احصاء نیست. در این زمینه پیگیریهای لازم در حال انجام است تا هر چه سریعتر زیرساختهای نظام حساب های اقماری تهیه شود.»
با آنکه ورود گردشگر در ایران رو به افزایش است و با رشد همراه بوده اما بررسی درستی از میزان درآمدهای کسب شده وجود ندارد. در حالی که بررسی میزان ارزآوری میتواند کمک فراوانی به صنعت توریسم و به دنبال آن اقتصاد کشور کند.
ورود هر توریست خارجی به کشور به معنای ورود دلار ( دستکم هزار دلار به ازای هر توریست) و ایجاد اشتغال است. این تنها مزیت ورود توریست به کشورمان نیست. تاثیرات منفی رسانه ای و سیاست های غلط خارجی که تصور غلط و نامناسب را از کشورمان به جامعه جهانی ارائه داده میتواند با ورود توریست های خارجی از میان برداشته شود.
به همین منظور باید بیش از بیش به زیر ساخت های شهرهای توریست پذیرمان توجه کنیم تا این شهرها متناسب با جذب توریست خارجی ارتقا داده شوند. گام نخست این امر می تواند ساخت هتل ها و اقامتکاه های مناسب جهت پذیرایی این توریستها باشد.
ایرانیان آنتالیا از ورشکستگی نجات دادند
وزارت فرهنگ و جهانگردی ترکیه اعلام کرده است که میزان سفر گردشگران ایرانی بهاین کشور در نیمه نخست سال 2014 میلادی نسبت به زمان مشابه در سال 2013 نزدیک به پنج برابر شده است. آنها توانستهاند مقام نخست را در گردشگران ورودی این شهر به خود اختصاص دهند.
آمار نشان میدهد که این همسایه غربی ایران تنها یک و نیم میلیون گردشگر ایرانی در سال دارد. در صورتی که ما رقم مجموع گردشگران ورودیمان در سال به حدود یک میلیون نفر میرسد.
به گفته کارشناسان، ترکیه با معافیت های مالیاتی متعدد و تسهیل قوانین، سرمایه گذاران را به سرمایه گذاری در این صنعت تشویق کرده است. تا اندازه ای که سرمایه ایرانی ها در صنعت توریسم ترکیه به یکی از عوامل تاثیرگذار تبدیل شده و فعالان اقتصادی این منطقه را از ورشکستگی نجات داده است.
این امر بیش از بیش نقش گردشگری در اقتصاد را برای ما نمایان میکند. ترکیه کشوری است در همسایگی ما؛ چطور توانسته است با مساحتی کم تر و ظرفیت های تاریخی و گردشگری پایین تر به یک قطب توریستی در جهان تبدیل شود؟